Được thiên nhiên ưu đãi, Tuyên Quang có nhiều cảnh đẹp kỳ vĩ và nhiều nét văn hóa đặc trưng dân tộc.
Khu du lịch sinh thái Na Hang
Khu du lịch sinh thái Na Hang - Lâm Bình được ví như "thần tiên nơi hạ giới", nằm cách TP Tuyên Quang hơn 100 km. Là hợp lưu của sông Lô và sông Gâm, xung quanh núi đá vôi, rừng nguyên sinh, nơi đây còn được mệnh danh là "Hạ Long giữa đại ngàn". Toàn khu có tổng diện tích 15.000 ha, trong đó có hơn 8.000 ha mặt nước hồ. Đường đi cũng rất đẹp, uốn lượn quanh núi đồi. Du khách sẽ có khoảng không gian rộng để khám phá và thư giãn, đặc biệt là du ngoạn trên lòng hồ. Thuyền trên hồ hoạt động từ 8h đến 17h hàng ngày.
Nằm ở độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, cảnh sắc Na Hang luôn ngập trong sương mù, đặc biệt mùa đông từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau. Đây cũng là thời điểm đẹp để tới Na Hang.
Du khách được thăm thú nhiều địa điểm như: Đền Pác Tạ, du thuyền ngoạn cảnh thác Mơ, thác Khuổi Nhi, khám phá hang động, rừng nguyên sinh gỗ quý, ngắm voọc nô đùa. Một trải nghiệm thú vị khác là trekking trong rừng già nguyên sinh thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Na Hang - Lâm Bình. Ngoài ra còn có nhiều hang động đẹp như hang Bó Kim (xã Thanh Tương), hang Khau Quang (xã Năng Khả), hang Phia Muồn (xã Sơn Phú), hang Khuổi Pín (xã Khuôn Hà) và các thác nước như thác Nặm Me (xã Khuôn Hà), thác Khuổi Nhi (xã Thượng Lâm), thác Mơ (thị trấn Na Hang).
Trên hồ Na Hang có một điểm đặc biệt là Cọc Vài (Vài Phạ) linh thiêng, ai đi thuyền đến đây đều xin một điều ước. Cọc Vài cao 50 m, là một cột đá tự nhiên trong lòng hồ. Du khách đi thuyền dạo ngang cột đá thường được hướng dẫn viên gợi ý nên xin một điều ước cho bản thân hoặc gia đình, vì đây là nơi linh thiêng, may mắn.
Suối khoáng Mỹ Lâm
Suối khoáng Mỹ Lâm nằm cách TP Tuyên Quang 12 km về phía tây nam, là khu du lịch trọng điểm của tỉnh. Nước khoáng thiên nhiên Mỹ Lâm được các nhà địa chất học người Pháp phát hiện từ năm 1923, trong và nóng, luôn ổn định ở mức 67 độ C, lấy trực tiếp từ mạch nước ngầm sâu hơn 150 m. Khu du lịch có đủ hệ thống khách sạn, nhà hàng, đáp ứng đa dạng nhu cầu của khách khi tới trải nghiệm.
Thác Mơ
Thác Mơ (còn gọi là thác Pác Ban) cách thành phố Tuyên Quang gần 100 km. Là quần thể gồm ba ngọn thác, cảnh sắc tại thác Mơ mơ mộng và huyền bí, được ví như chốn "bồng lai tiên cảnh", thích hợp với các bạn trẻ thích chụp ảnh.
Có hai con đường để đến tham quan thác Mơ. Nếu du khách muốn thong thả và tốn ít sức lực nên đi bằng thuyền. Những du khách thích phiêu lưu và muốn có nhiều điểm chạm hơn thì có thể tiếp cận bằng đường bộ. Ngoài ra du khách thoải mái tham quan rừng nguyên sinh bao quanh thác. Khách du lịch sẽ được chạm tới những cây táu, cây lát cao xanh, những thảm lá khổng lồ. Nơi này ít dịch vụ nên chỉ tham quan trong ngày.
Thác Bản Ba
Thác Bản Ba nằm bên triền núi Phiêng Khàng, thuộc xã Trung Hà, huyện Chiêm Hóa, cách TP Tuyên Quang 70 km. Từ Chiêm Hóa, con đường nhỏ rẽ vào thác dài 25 km sâu trong rừng. Thác đẹp độc đáo bởi cả chuỗi thác liên hoàn, với ba tầng thác lớn gồm Tát Củm, Tát Cao, Tát Gió. Chuyển tiếp giữa các tầng thác là những tầng thác nhỏ có độ cao 5-7 m, có nhiều khe nước nhỏ và các vực nước trong.
Đến Bản Ba, du khách còn được thám hiểm rừng già với những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi, nhiều loại gỗ quý, thân dây leo. Dưới chân thác, những cánh đồng quanh năm tươi tốt tạo nên bức tranh thiên nhiên đẹp. Nếu du khách muốn tìm địa điểm nghỉ chân thì nên chọn nhà sàn của đồng bào dân tộc và thưởng thức rau dớn, gà đồi, cá nướng, lợn tên lửa.
Đền Pác Tạ
Đền Pác Tạ là điểm đến tâm linh nằm dưới chân núi Pác Tạ, mang dấu tích của một ngôi đền cổ, nhiều cảnh đẹp xung quanh. Đền thờ phụng và tưởng nhớ vị hôn thê của tướng quân Trần Nhật Duật - vị tướng giỏi tài ba trấn thủ vùng đất Tuyên Quang lúc bấy giờ, là di tích lịch sử lưu lại dấu ấn nước ta chống quân Nguyên - Mông lần thứ 2 (1285). Với những giá trị về mặt văn hóa và lịch sử, đền Pắc Tạ là điểm đến thu hút hấp dẫn du khách gần xa. Lưu ý đây là điểm đến chỉ có tính chất tham quan, không có dịch vụ và các trò vui chơi.
Động Song Long
Động Song Long thuộc địa phận tại xã Lâm Hà (huyện Lâm Bình), là địa điểm tham quan thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước. Động được bao bọc bởi 99 ngọn núi, mất khoảng hơn 2 giờ di chuyển từ bến thủy Na Hang. Động có độ cao khoảng 200 m so với mặt hồ, dài hơn 200 m, độ cao trung bình bên trong là 40 m, nơi rộng nhất trên 50 m. Khám phá động Song Long, du khách sẽ có ấn tượng đầu tiên là "cọc đá chọc trời" ngay trước cửa hang mà người dân vẫn gọi là cọc Vài Phạ.
Hang Phia vài
Hang Phia Vài là di chỉ khảo cổ nằm ở huyện Lâm Bình, trong vùng hồ Na Hang của nhà máy thủy điện Tuyên Quang. Năm 2005 Bảo tàng Tuyên Quang và Viện khảo cổ học đã khai quật được di cốt người nguyên thủy tại Phia Vài. Du khách đến Phia Vài sẽ được giới thiệu các hiện vật, vùng văn hóa Hòa Bình. Tất cả các di vật tại hang Phia Vài cho thấy về tiến trình lịch sử phát triển của loài người.
Ẩm thực
Gỏi cá bỗng sông Lô
Đây là món ăn đầu tiên phải thưởng thức sau khi đến Tuyên Quang. Cá bỗng tươi sau khi bắt được sẽ làm sạch và chế biến thành gỏi. Một món ăn hài hòa cả về vị và thị giác, bao gồm vị ngọt của cá, thơm bùi của xương băm, chua thanh của chanh và vị cay tê tê của ớt tươi.
Hoa kè hấp thịt
Hoa kè hấp thịt là món ăn đặc trưng của người dân tộc Tày. Hoa kè có hình như một chiếc chuông nhỏ người Tày gọi là boóc kè, cây là loại thân gỗ, tán rộng, lá to. Sau khi được bỏ nhụy, rửa sạch, nhồi thịt và trứng rồi hấp khoảng 15 phút. Những bông hoa nở xòe cùng nhân thịt mềm, ngậy, hơi đắng. Hoa kè hấp thịt được dùng nóng, chấm với mắm.
Lợn đen Na Hang
Lợn đen là đặc sản của vùng núi Na Hang, là giống lợn có mõm dài và nhọn, lông xù, đặc biệt thân hình nhỏ nhưng chắc chắn. Giống này thường được nuôi thả tự nhiên. Từ thịt lợn đên có thể chế biến thành nhiều món ngon như nướng cùng riềng mẻ, cùng ngũ vị hương hay xào lăn, và nổi tiếng nhất là làm thịt lợn chua.
Bánh nếp nhân trứng kiến
Trứng kiến được người Tày chế biến làm nhân của bánh nếp. Bánh có vị thơm ngon của nếp, vị ngậy béo của nhân trứng kiến quyện lẫn mùi của hành lá và rau thì là. Lưu ý, một số người khi ăn sẽ có thể bị dị ứng giống như dị ứng khi uống rượu, ăn hải sản.
Nộm da trâu
Người Tày ở Lâm Bình đã biến da trâu thành đặc sản trên mâm cơm những dịp đặc biệt. Da trâu hơ qua lửa rồi ngâm với nước lã. Sau khi được làm sạch, đem luộc từ 1 tiếng rưỡi đến 2 tiếng rồi thái mỏng. Nộm da trâu cần gia giảm thêm các loại gia vị và rau thơm như lạc, mùi ta, mùi tàu, mắc khén và hoa chuối. Vị ngọt của da trâu, bùi của lạc rang, thơm của các loại gia vị hòa quyện thành món ăn đặc biệt.
Cam sành Hàm Yên
Cam sành là một loại quả nổi tiếng được trồng lâu đời ở huyện Hàm Yên. Cam sành tại đây có trái to, hình hơi dẹt, màu vàng, đẹp mắt hơn các loại cam quýt từ các vùng miền khác. Cam Hàm Yên ngọt nhẹ, hơi chua, là món quà thích hợp cho du khách sau khi đến Tuyên Quang. Bạn cũng có thể hái quả trực tiếp tại vườn và chụp những kiểu ảnh đẹp.
Rượu Ngô Na Hang
Được biết đến với hương vị đậm đà của đồng bào dân tộc vùng đồi núi phía Bắc, rượu ngô Na Hang là một món ngon nổi tiếng của tỉnh Tuyên Quang. Du khách có thể thấy ngay hình ảnh một người phụ nữ nấu rượu khi bước vào một ngôi nhà truyền thông. Men lá Na Hang là thành phần chủ yếu làm nên hương vị đặc trưng của loại rượu này. Nấm hương là một trong 20 loại thảo mộc được sử dụng để làm men, giúp cho loại rượu này có mùi vị đặc trưng.
Lưu ý
Tuyên Quang nhiều đồi núi, hồ thác và rừng nên lưu ý mang theo thuốc chống côn trùng nếu du khách có da nhạy cảm.